Skolioza

- Według Scoliosis Research Society o skoliozie mówimy wówczas, kiedy występuje boczne skrzywienie kręgosłupa wraz z rotacją kręgów, a kąt wygięcia na zdjęciu RTG oceniony metodą Cobba wynosi co najmniej 100.Gdy wygięcie kręgosłupa wynosi mniej niż 100 mówimy wówczas o wadzie postawy, określając ją jako postawę skoliotyczną.

Skoliozie towarzyszą następujące nieprawidłowości i dysfunkcje:

• brak świadomości własnej postawy, co powoduje, że dziecko mało aktywnie włącza się w proces korekcji i stabilizacji;

• niewłaściwe wzorce postawy spowodowane długotrwałą proprioceptywną stymulacją w pozycji ciała skoliotycznej

• zmniejszenie elastyczności mięśni, więzadeł oraz powięzi, co utrudnia trójpłaszczyznową korekcję;

• spłycenie kifozy kręgosłupa w odcinku piersiowym (Th);

• nieprawidłowe, niesymetryczne obciążanie kończyn dolnych (stóp);

• nieprawidłowe obciążanie pośladków podczas przyjmowania pozycji siedzącej

• nieprawidłowy mechanizm chodu

• nieprawidłowe wykonywane zwykłych czynności codziennych( z powodu długo trwającego skoliotycznego wzorca ruchowego)

• niewłaściwa stabilizacja dolnej części tułowia;

• podwyższone napięcie mięśni oraz powięzi;

• zmniejszona ruchomość żeber po stronie wklęsłości skrzywienia kręgosłupa;

• nieprawidłowy mechanizm ruchów klatki piersiowej podczas oddychania (wystepuje tzw. oddychanie wypukłościami);

• zaburzenie równowagi napięcia mięśniowego po stronach ciała ( tzw. dysbalans nerwowo-mięśniowy);

  Objawy ze strony sylwetki ciała, które powinny skłonić rodzica do udania się do specjalisty fizjoterapii celem diagnostyki skoliozy:

• łopatki odstające od płaszczyzny pleców  garb z jednej strony pleców (tzw. garb żebrowy)

• ramiona i biodra na nierównej wysokości;

• nierówność trójkątów talii- wcięcie w talii z jednej strony jest o wiele wyraźniejsze niż z drugiej

• różnica w długości kończyn dolnych- jedna kończyna jest krótsza, a druga dłuższa (przy zaawansowanej skoliozie)

• różnica w objętości pośladków- jeden jest bardziej płaski/wypukły

  Czynności dnia codziennego predysponujące do powstania sylwetki niesymetrycznej:

• w okresie niemowlęcym: układanie dziecka przodem z oparciem głowy zawsze na tym samym policzku, zbyt wczesna pionizacja- kiedy układ ruchu jest jeszcze na to nie gotowy i brak stabilizacji czynnej kręgosłupa (nosidełka do noszenia w pozycji pionowej, chodziki, krzesełka do karmienia),

• w okresie poniemowlęcym: nauka chodu z trzymaniem za jedną rękę, noszenie dziecka zawsze na jednym biodrze

• w okresie przedszkolnym: siad z jedną pietą pod pośladkiem

• w okresie szkolnym: oglądanie telewizji w leżeniu na boku z głową podpartą na łokciu, siad w pozycji asymetrycznej podczas czytania, oglądania TV lub przy komputerze, spędzanie długiego czasu przy komputerze z monitorem ustawionym pod skosem, brak aktywności fizycznej (zwolnienie z zajęć w-f)

  Każda metoda fizjoterapii skolioz powinna zawierać pewne składowe:

• indywidualny dobór metod i środków, uwzględniając potrzeby pacjenta, wzorzec skoliozy, fazy leczenia.

• trójpłaszczyznowa korekcja deformacji ze szczególnym uwzględnieniem odzyskiwania właściwych krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej.

• trening w czynnościach dnia codziennego (ang.activities of daily living, adl).

• skorygowanie postawy ciała i ustabilizowanie jej.

• edukacja dziecka ze skoliozą oraz jego rodziców

• modyfikowanie celów i stosowanych metod w zależności od współpracy z chorym i jego opiekunami, a także od osiągniętych celów terapii